Apa itu Tic?

Gambaran ringkas

Apa itu tic? Pergerakan atau bunyi secara tiba-tiba yang tidak mempunyai tujuan dan tidak boleh dikawal oleh orang yang terjejas.
Apa tics yang ada? Terdapat tics motor (berkedut, berkelip, meringis, mengecap, dll.) dan tics vokal (berdehem, merengus, menyentap, mengulang perkataan, dll.) dalam pelbagai kombinasi. Varian yang paling kompleks ialah sindrom Tourette.
Punca: Dalam tics primer, punca masih tidak diketahui (disyaki: gangguan metabolisme utusan dalam otak, kecenderungan genetik, jangkitan). Tics sekunder berlaku berkaitan dengan penyakit lain (cth keradangan otak) atau dengan ubat atau ubat.
Rawatan: Dalam kes tics sekunder, rawatan penyakit yang mendasari. Dalam kes tics primer, sebagai contoh, kaedah terapi tingkah laku (HRT, ERPT), teknik relaksasi, mungkin ubat. Mereka yang terjejas juga harus mengurangkan atau mengelakkan tekanan (ia boleh meningkatkan tics).

Tic: Definisi

Sebagai peraturan, tic berulang dengan selang masa yang berbeza.

Tics boleh berlaku dalam bentuk yang berbeza. Satu contoh ialah sindrom Tourette. Mereka yang terjejas berulang kali mula mengedutkan tangan mereka, berkedip, merengus atau menjerit kata-kata makian tanpa sebab yang jelas (coprolalia perubatan).

Tikus merengsakan alam sekitar dan sangat menekan orang yang terjejas. Tic tulen biasanya tidak boleh disembuhkan. Walau bagaimanapun, terapi yang betul selalunya boleh mengurangkan gejala.

Tic: Kejadian dan kursus dan

Tic biasanya bersifat sementara dan hilang semula selepas beberapa minggu atau bulan. Walaupun gangguan tic bertahan lebih lama daripada setahun, ia tidak semestinya menjadi kronik. Selepas selang tanpa gejala, bagaimanapun, tics boleh berulang.

Tikus biasanya berlaku buat kali pertama pada zaman kanak-kanak atau remaja. Malah, tics tidak jarang berlaku pada kanak-kanak. Menurut pakar, kira-kira setiap anak kedua dalam usia sekolah rendah mengalami tic sementara, biasanya bersifat motorik. Kanak-kanak lelaki lebih kerap terkena daripada kanak-kanak perempuan. Punca perkara ini masih tidak jelas.

Gabungan dengan penyakit lain

Tics boleh berlaku dalam kombinasi dengan penyakit mental atau psikiatri. Ini tidak semestinya berkaitan secara langsung dengan gangguan tic, tetapi doktor telah memerhatikan bahawa ia lebih biasa dalam kes sedemikian (comorbidity).

Sebagai contoh, tics adalah lebih biasa pada kanak-kanak dengan gangguan hiperkinetik (ADHD), gangguan emosi dan sindrom Asperger (autisme). Kemurungan dan gangguan perkembangan juga kadangkala dikaitkan dengan tics.

Apa tics yang ada?

Tik boleh sangat berbeza dari orang ke orang. Ini terpakai kepada kedua-dua keamatan dan kekerapan serta kandungan. Doktor membezakan antara tics motor dan tics vokal, yang boleh berlaku dalam bentuk mudah atau kompleks.

Motor tic

Dalam kebanyakan kes, tics motor mudah menampakkan diri di muka. Contohnya ialah

Berkelip, berkerut dahi dan/atau menaikkan kening
putaran mata
Meringis, kepala melambung/mengangguk
Membuka mulut

Tik motor mudah boleh dilihat ke bawah dari kepala, contohnya dalam bentuk bahu berkedut atau gerakan melambung lengan. Otot batang dan kaki jarang terjejas, tetapi tics juga boleh berlaku di kawasan ini.

Dalam kes tics motor yang kompleks, mereka yang terjejas kadangkala melakukan keseluruhan urutan pergerakan, contohnya:

melompat, melompat
bertepuk tangan
setem
menoreh
pergerakan melontar
memukul atau menggigit diri sendiri

Sesetengah penghidap berjaya mengintegrasikan motor tic mereka dengan baik ke dalam pergerakan harian mereka untuk menarik perhatian sesedikit mungkin. Ini lebih sukar dengan tic vokal.

Tik vokal

Dengan tic vokal, orang yang terjejas membuat bunyi atau bunyi yang tidak disengajakan dan tidak disengajakan. Dengan tic vokal yang mudah, ini boleh, sebagai contoh:

berdehem, menyalak atau menghidu
Desis, batuk, bersiul
Merengus atau membentak

Mengulang perkataan/frasa orang lain atau sendiri (echolalia, palilalia)
Menyebut perkataan yang tidak masuk akal; kadang-kadang ia juga kata-kata lucah (coprolalia)

Lebih-lebih lagi, jika mereka yang terjejas melafazkan kata-kata makian dan kandungan yang menghina sebagai sebahagian daripada tic mereka, kedua-dua mereka yang terjejas dan persekitaran mereka biasanya menderita dengan teruk.

Klasifikasi lanjut tics

Klasifikasi Statistik Antarabangsa Penyakit (ICD) membezakan antara kumpulan gangguan tic yang berbeza. Yang paling penting ialah

Gangguan tic sementara: Mereka tidak bertahan lebih lama daripada dua belas bulan dan selalunya dalam bentuk berkedip, meringis atau menggelengkan kepala.
Gangguan tic motor atau vokal kronik: Ini berlangsung lebih lama daripada setahun dan terdiri daripada tics motor atau vokal (tetapi tidak pernah kedua-duanya pada masa yang sama). Sesetengah penghidap hanya menunjukkan satu tic (motor atau vokal). Walau bagaimanapun, selalunya terdapat beberapa tics pada masa yang sama, semuanya sama ada bersifat motor atau vokal.

Tic: punca & penyakit

Selalunya tiada sebab untuk gangguan tic dapat dikenalpasti. Ini dirujuk sebagai tic primer atau idiopatik. Dalam kes lain, tic berlaku secara kedua sebagai sebahagian daripada penyakit atau gangguan lain (tic sekunder).

Tekanan psikososial dan penggunaan ubat semasa kehamilan boleh dikaitkan dengan kejadian gangguan tic pada kanak-kanak, seperti yang ditunjukkan oleh kajian. Perkara yang sama berlaku untuk merokok, penggunaan alkohol dan penggunaan ubat lain semasa kehamilan.

Tic utama

Bagaimana tic primer (tik idiopatik) berkembang masih tidak jelas. Walau bagaimanapun, adalah pasti bahawa kecenderungan genetik memainkan peranan, kerana gangguan tic sering berlaku dalam keluarga.

Terdapat juga bukti yang semakin meningkat bahawa gangguan dalam metabolisme utusan di otak terlibat dalam perkembangan gangguan tic. Lebihan bahan penghantar (neurotransmitter) dopamin adalah tumpuan penyelidikan di sini.

Singkatan PANDAS merujuk kepada gangguan neuropsikiatri (mungkin penyakit autoimun) yang berlaku selepas jangkitan streptokokus tertentu pada zaman kanak-kanak. Ini boleh termasuk gangguan tic.

Tic sekunder

Tikus sekunder berkembang berkaitan dengan penyakit lain seperti

Keradangan otak (ensefalitis)
Penyakit Wilson (penyakit simpanan tembaga)
Penyakit Huntington (penyakit Huntington)

Jarang sekali, dadah (seperti kokain) atau ubat tertentu juga boleh mencetuskan tics. Ubat-ubatan ini termasuk anticonvulsants seperti carbamazepine atau phenytoin, yang digunakan untuk merawat epilepsi.

Tic: Bilakah anda perlu berjumpa doktor?

Gangguan tic jarang menimbulkan risiko kesihatan akut. Namun begitu, mereka yang terjejas harus berjumpa doktor sebaik sahaja tics muncul buat kali pertama. Doktor boleh mengenal pasti kemungkinan penyakit sebagai punca dan memulakan rawatan pada peringkat awal. Ia kemudiannya mungkin untuk mengelakkan gejala daripada menjadi lebih teruk dan tic daripada menjadi kronik.

Tic: Apa yang doktor buat?

Pertama sekali, doktor mesti menentukan sama ada terdapat gangguan tic tulen dan, jika ya, sama ada terdapat punca yang boleh dikenali untuknya. Doktor kemudiannya akan mencadangkan terapi yang sesuai.

Tic: pemeriksaan dan diagnosis

Sebagai tambahan kepada pemeriksaan fizikal, sejarah perubatan (anamnesis) adalah kriteria diagnostik yang penting. Doktor bertanya kepada pesakit (atau ibu bapa dalam kes kanak-kanak), sebagai contoh, apabila tic pertama kali berlaku, berapa kerap ia ketara dan apa yang boleh mencetuskannya. Dia juga bertanya tentang sebarang penyakit terdahulu.

Terdapat juga soal selidik yang diisi oleh saudara atau ibu bapa dalam tempoh beberapa minggu. Maklumat ini kemudiannya digunakan oleh doktor untuk menilai betapa teruk gangguan tic itu. Di peringkat antarabangsa, sebagai contoh, "Skala Keterukan Tic Global Yale" (YGTSS) digunakan untuk tujuan ini. Sebaik sahaja diagnosis yang betul telah dibuat, rawatan boleh dimulakan.

Tic: Rawatan

Dalam kes tic sekunder, penyakit penyebab mesti dirawat.

Jika tic primer hadir, kaunseling komprehensif terhadap orang yang terjejas dan saudara-mara mereka adalah sangat penting. Pesakit dan penjaga mereka harus memahami keadaan dan menyedari kemungkinan faktor yang memburukkan lagi. Sebagai contoh, penting bagi ibu bapa untuk memahami bahawa anak mereka tidak dapat mengawal tics. Permintaan untuk berhenti berulang kali berkelip, merengus atau mengecap hanya menyebabkan tekanan tambahan untuk kanak-kanak - tics malah boleh menjadi lebih teruk akibatnya.

Dalam kes kanak-kanak atau remaja yang terjejas, ia juga berguna untuk memaklumkan kepada guru dan jurulatih tentang gangguan untuk memastikan pemahaman yang luas. Sudah tentu, ini hanya perlu dilakukan dengan persetujuan mereka yang terjejas.

Konsep terapi yang mungkin termasuk

Teknik relaksasi dan pengurusan diri, di mana pesakit belajar untuk berehat secara sedar dan dengan itu mengurangkan gejala tic dengan cara yang disasarkan (cth kelonggaran otot progresif).
Latihan Pembalikan Tabiat (HRT) menerangkan model terapi yang, antara lain, melatih persepsi sedar tentang tics dan membantu membangunkan tindak balas balas motor (cth. meregangkan lengan melawan kedutan bahu).
Latihan Pencegahan Pendedahan dan Tindak Balas (ERPT), sebaliknya, bertujuan untuk mengganggu pemikiran atau automatisme bahawa serangan tic mesti sentiasa mengikut firasat.

Ubat untuk tics?

Terdapat juga terapi dadah, walaupun ia tidak selalu digunakan untuk gangguan tic. Doktor menimbang manfaat jangkaan ubat terhadap potensi risiko dan kesan sampingannya untuk setiap pesakit.

Kesan rawatan terbesar boleh dicapai dengan ubat psikotropik yang menyekat tapak dok untuk dopamin (reseptor dopamin) di dalam otak. Ini termasuk, sebagai contoh, tiapride, pimozide dan haloperidol. Doktor juga boleh menggunakan ubat lain dalam kes gangguan bersamaan.

Gangguan tic yang berterusan tidak boleh disembuhkan secara kekal. Walau bagaimanapun, tic sekurang-kurangnya boleh dikurangkan dengan pendekatan terapeutik yang betul.

Tic: Apa yang anda boleh lakukan sendiri

Jika tekanan datang dari dalam (cth kerana perfeksionisme yang jelas), sikap dalaman yang tidak baik boleh diperiksa dan diubah dengan bantuan prosedur psikoterapeutik (terapi tingkah laku kognitif) jika perlu.

Ia juga boleh membantu untuk mempelajari teknik relaksasi seperti latihan autogenik atau meditasi dan mengamalkannya dengan kerap.