Gangguan Personaliti Pelbagai: Penerangan
Gangguan personaliti berbilang kini dirujuk oleh profesional sebagai gangguan identiti disosiatif. Ini kerana, secara tegasnya, ia bukanlah gangguan personaliti yang sebenar. Ciri kecelaruan personaliti berbilang ialah bahagian personaliti yang berbeza pada seseorang muncul secara berasingan antara satu sama lain, tanpa perlu diganggu.
Selalunya, orang yang terjejas telah membangunkan sebahagian daripada keperibadian mereka yang telah berhenti dalam perkembangannya semasa zaman kanak-kanak. Bahagian personaliti ini kemudiannya berada pada tahap kanak-kanak dari segi kebolehan mental dan fizikalnya. Ini boleh bermakna, sebagai contoh, bahawa orang di negeri ini tidak boleh menulis atau membaca.
Gangguan personaliti berbilang berlaku pada kira-kira 1.5 peratus daripada populasi. Wanita dan lelaki terjejas hampir sama kerap.
Gangguan personaliti berbilang: gejala
Menurut Klasifikasi Gangguan Mental Antarabangsa (ICD-10), simptom berikut mesti ada untuk diagnosis gangguan personaliti berbilang:
- Setiap personaliti mempunyai ingatan, keutamaan, kebolehan dan tingkah laku sendiri.
- Setiap daripada mereka mengambil kawalan penuh ke atas tingkah laku seseorang pada masa tertentu (walaupun berulang kali).
- Orang yang terjejas tidak dapat mengingati maklumat peribadi yang penting jika ia melibatkan personaliti lain yang tidak "hadir" pada masa itu.
Gangguan Personaliti Pelbagai: Punca dan Faktor Risiko.
Kecelaruan personaliti berbilang selalunya berpunca daripada pengalaman penderaan yang teruk. Menurut kajian, lebih 90 peratus daripada mereka yang terjejas telah mengalami trauma pada peringkat awal kanak-kanak. Sebagai contoh, individu yang terjejas melaporkan didera secara seksual oleh berbilang orang sebagai sebahagian daripada upacara atau dipaksa menjadi pelacur kanak-kanak. Keganasan dan penyeksaan juga boleh mencetuskan pelbagai gangguan personaliti.
Kanak-kanak juga mempunyai peningkatan keupayaan untuk berpisah. Dari masa ke masa, mereka memberikan bahagian personaliti yang berbeza nama, umur dan jantina mereka sendiri.
Kritikan
Gangguan personaliti disosiatif sentiasa menjadi subjek kontroversi. Wakil-wakil model sosiokognitif yang dipanggil menafikan bahawa gangguan personaliti berbilang adalah gambaran klinikal. Mereka menganggap bahawa ahli terapi membicarakan pesakit tentang idea bahagian personaliti yang berbeza atau pesakit melakonkan gejala untuk mendapatkan perhatian.
Gangguan personaliti berbilang: pemeriksaan dan diagnosis
Langkah pertama ialah perbincangan terperinci antara doktor dan pesakit. Soalan yang mungkin ditanya oleh doktor termasuk:
- Adakah anda kadang-kadang merasakan bahawa terdapat pertikaian dalam diri anda tentang siapa anda sebenarnya?
- Adakah anda mempunyai dialog dengan diri anda sendiri?
- Adakah orang lain memberitahu anda bahawa anda kadang-kadang bertindak seperti orang lain?
Soal selidik klinikal membantu mendiagnosis gangguan identiti disosiatif.
Diagnosis gangguan identiti disosiatif adalah sukar. Kesalahan diagnosis bukan perkara biasa. Ini kerana mereka yang terjejas biasanya mengalami gangguan mental lain (cth., gangguan makan, kemurungan) yang menutupi gangguan identiti disosiatif. Di samping itu, ramai pesakit dengan gangguan personaliti berbilang meremehkan gejala mereka.
Gangguan Personaliti Pelbagai: Rawatan
Gangguan Personaliti Pelbagai: Psikoterapi
Pada fasa pertama terapi, ahli terapi menstabilkan pesakit. Pesakit harus berasa selamat dan membina kepercayaan. Barulah pengalaman traumatik boleh dilalui bersama. Selalunya, mereka yang terjejas mempunyai imej yang herot tentang peristiwa traumatik dan percaya, sebagai contoh, bahawa mereka sendiri yang dipersalahkan atas penderaan itu. Dengan bekerja melalui trauma, pesakit boleh memahami apa yang sebenarnya berlaku.
Apabila pesakit mengenali semua bahagian dalaman, dia semakin mendapat jati diri. Lebih baik bahagian personaliti disepadukan, lebih mudah bagi orang yang berkenaan untuk menghadapi kehidupan seharian.
Gangguan Personaliti Pelbagai: Ubat-ubatan
Sehingga kini, tiada ubat yang diluluskan untuk rawatan gangguan personaliti berbilang. Walau bagaimanapun, dalam sesetengah kes, doktor menggunakan ubat antipsikotik (cth., risperidone) untuk merawat gangguan tidur atau kebimbangan yang serentak, atau perencat pengambilan semula serotonin terpilih (cth., fluoxetine) untuk merawat gejala kemurungan.
